İsveç Diyeti Nedir, Nasıl Yapılır?

İskandinav toplumlarının sahip olduğu yüksek yaşam standardı, bu ülkelerde benimsenen hemen her yaklaşımı dünya çapında trend haline getiriyor. Bunlardan biri de İsveç diyeti! Peki, İsveç diyeti nedir? Vücudu ne şekilde etkiler ve neler sağlar? Hazırsanız, öğrenme yolculuğumuz başlıyor!

İskandinav toplumlarının sade fakat büyüleyici yaşam tarzı bugün pek çok yönüyle dünyanın bakış açısını değiştirmeyi başarıyor. İskandinavya’nın filmlere ve romanlara konu olan mitolojisi, tüm dünyada evleri ve giyim tarzlarını yeniden şekillendiren minimalist tasarım zevki, son olarak da beslenme anlayışına getirdiği yeni kurallar bir bir hayatlarımıza dokunuyor.

Beslenme düzenine daha fazla dikkat etmek isteyen kişilerden bedeniyle barışık olmayan bireylere kadar, pek çok kişi bu yeni diyeti duyduğunda uygulamayı düşünüyor. Peki, acaba bunu körü körüne yapmak doğru mu? Öte yandan İsveç diyeti, İskandinav diyetiyle de sık sık karıştırılıyor. Nordik diyeti olarak da adlandırılan İskandinav diyeti Akdeniz diyetinin esintilerini taşıyor. Fakat İsveç diyeti, kısa süreli programı ve katı kurallarıyla yepyeni bir beslenme düzeni! Şimdi sıra detaylarda…

İsveç Diyeti Nedir?

İsveç diyeti “Metabolizma diyeti”, “Danimarka Kraliyet diyeti” veya “13 gün diyeti” olarak da adlandırılan bir kısa süreli beslenme disiplini. Bu diyet metabolizmayı şok ederek vücudun daha hızlı çalışmasını amaçlıyor. Bu özelliğiyle de kısa sürede formunu yakalamak isteyenler için bir alternatif olarak görülüyor.

Halk Sağlığı Kurumu Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Dairesi Başkanlığı, Şişmanlığın Tedavi Yöntemleri Doğrular ve Yanlışlar isimli çalışmasında İsveç diyetinin hatalı zayıflama programlarından biri olduğuna değiniyor.

İsveç Diyeti Neye Dayanır?

İsveç diyetinin özellikle baz aldığı bir beslenme programı bulunmuyor. Bu diyet kendi kurallarıyla iki hafta içerisinde forma girmeyi ve metabolizmayı hızlandırmayı amaçlıyor. Kendine has kurallarıyla bu diyet, kısa vadeli şekilde en fazla üç aylık periyotlarla uygulanıyor.

İsveç Diyeti için Önce Neler Yapılmalı?

İsveç diyeti şekerli yiyecekleri, rafine yağları ve gazlı içecekleri büyük ölçüde yasaklıyor. Bu nedenle İsveç diyetine daha kolay adapte olabilmek adına diyete başlamadan önce bu besinlerin tüketiminin yavaş yavaş azaltılması tavsiye ediliyor. Bu sayede bünyenin yeni beslenme düzenine alışma konusunda daha az zorluk çekeceği ifade ediliyor.

İsveç Diyeti Nasıl Yapılır?

Tüm diyet türlerinde olduğu gibi İsveç diyetinin de bazı kuralları bulunuyor. Öncelikle bu diyetin yalnızca 13 gün boyunca uygulanması gerekiyor. Ayrıca dikkat edilmesi gerekenler ise şu şekilde:

• Günde 2 litre su içilmeli.
• Diyete ilk 6 gün ara verilmemeli ve 13 günden fazla devam edilmemeli.
• Diyet 3 aydan daha kısa sürede tekrarlanmamalı.
• Çay, kahve ve meşrubat çeşitleri şeker ilave edilerek tüketilmemeli.

İsveç Diyetinde Yenilebilecek Besinler

İsveç diyeti katı kurallara sahip olsa da normal şartlarda gün içinde tüketilen pek çok yiyeceğe minimum düzeyde de olsa izin veriyor. İsveç diyetinde günlük beslenme programlarına dahil edilebilen gıdalar arasında, şu seçenekler yer alıyor:

• Kırmızı et ve kümes hayvanları
• Balık çeşitleri ve kabuklu deniz ürünleri
• Toprakta yetişen sebzeler (lahana, karnabahar, mantar, salatalık, soğan, biber, domates, brokoli, brüksel lahanası, kuşkonmaz, kabak, patlıcan, zeytin, ıspanak, marul, avokado vb.)
• Doğal süt ürünleri (yoğurt, tereyağı, krema, tam yağlı peynirler vb.)
• Sınırlı olmak kaydıyla kuru yemiş çeşitleri (ceviz, badem, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, fındık, kaju vb.)
• Şekersiz ve tatlandırıcısız olmak kaydıyla çay ve kahve
• Bitkisel yağlar
• Yulaf ve çavdar gibi tahıllı gıdalar

İsveç Diyetinde Yenilmemesi Gereken Besinler

İsveç diyeti genel olarak şekerli, yağlı ve yüksek karbonhidrat içeren gıdaları yasaklıyor. Örnek vermek gerekirse;

• Gazlı meşrubatlar, şekerli meyve suları, bira vb. alkollü içecekler
• Rafine yağlar ve margarin
• Tatlı çeşitleri (kek, şekerleme, çikolata, dondurma, granola barlar, yapay tatlandırıcılar, yüksek şekerli süt ürünleri vb.)
• Karbonhidrat içeriği yüksek olan ekmek, müsli, makarna, pirinç, patates, cips, baklagiller ve mercimek gibi gıdalar

İsveç Diyeti Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?

Yeme düzenini ve metabolizma hızını büyük ölçüde değiştiren İsveç diyetine başlamadan önce, mutlaka doktorunuza danışmanız gerektiğini tekrar hatırlatalım. Özellikle kronik hastalığı olan kişilere ve 35 yaş üstü bireylere İsveç diyetinin tavsiye edilmediğini unutmamalısınız. İsveç diyeti ve benzeri çok düşük kalorili, kısıtlayıcı diyetlerin beslenme uzmanı ve doktor kontrolünde, diyetisyen tarafından kişiye özel hazırlanan diyet listesiyle yapılması öneriliyor.

İsveç diyeti yaparken bilhassa diyetin uygulanacağı süreye de dikkat etmek gerekiyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi diyetin 13 günlük süreyi aşmaması öneriliyor. Diyet boyunca her gün düzenli olarak 2 litre su tüketilmesi ve uyku saatlerinin belli düzene göre ayarlanması tavsiye ediliyor. Hatta gün içinde tüketilecek çay miktarını da beslenme uzmanının belirlemesi gerekiyor.

İsveç Diyeti Listesi Örneği

İsveç diyeti rafine yağları, şekerli gıdaları ve yüksek karbonhidrat içeren besinleri yasaklamasının yanı sıra her güne özel bir diyet listesi de sunuyor. Bununla birlikte çevrim içi olarak açıkça erişilebilen İsveç diyet listeleri, yalnızca örnek teşkil etme amacını taşıyor. Unutmayın; herhangi bir İsveç diyeti programı uygulamaya başlamadan önce muhakkak bir beslenme uzmanına veya hekime danışmanız gerekiyor.

1’inci gün:

• Kahvaltı: Şekersiz bir fincan kahve
• Öğle yemeği: Bir domates, yarım porsiyon haşlanmış ıspanak ve iki yumurta
• Akşam yemeği: 200 gram biftek, zeytinyağlı limonlu salata

2’inci gün:

• Kahvaltı: Şekersiz bir fincan kahve
• Öğle yemeği: 100 gram yoğurt ve bir dilim salam
• Akşam yemeği: 200 gram biftek, salata ve bir porsiyon meyve

3’üncü gün:

• Kahvaltı: Şekersiz bir fincan kahve
• Öğle yemeği: Bir domates, yarım porsiyon haşlanmış ıspanak ve bir porsiyon meyve
• Akşam yemeği: Bir dilim salam, salata ve iki adet haşlanmış yumurta

4’üncü gün:

• Kahvaltı: Bir fincan şekersiz kahve ve bir dilim kızarmış ekmek
• Öğle yemeği: Bir adet haşlanmış yumurta, bir havuç ve 30 gram yağsız peynir
• Akşam yemeği: Bir kase yoğurt, yarım bardak portakal suyu

5’inci gün:

• Kahvaltı: Bir fincan limonlu havuç suyu
• Öğle yemeği: 200 gram buğulanmış limonlu balık
• Akşam yemeği: 200 gram biftek ve brokoli salatası

Not: Bu liste İsveç diyetinin ilk beş günlük programına örnek teşkil etmesi amacıyla hazırlanmıştır. Her bireyin metabolizması ve vücudunun ihtiyaçları farklıdır. Bu düşük kalorili diyeti evde kendi kendinize uygulamanız ciddi sağlık sorunlarının oluşumuna neden olabilir.

İsveç Diyetinin Olası Yan Etkisi Var mı?

İsveç diyeti kısa sürede yüksek miktar kalori yakması bakımından kısa süre içinde dünyanın en popüler diyetleri arasına girmeyi başardı. Ancak İsveç diyeti gibi çok düşük kalorili diyetleri uygularken dikkatli olmak gerekiyor. Düşük kalorili diyetler günde yaklaşık 800 kalori içeren ve klinik olarak denetlenmesi gereken beslenme programları arasında yer alıyor.

Beslenme uzmanları standart beslenmede erkeklerin günlük 2 bin 500 kalori, kadınların ise 2 bin kalori almasını öneriyor. 800 kalori gibi düşük bir miktarla sınırlanan diyetler, bu doğrultuda aşağıdaki gibi çeşitli yan etkilere sebep olabiliyor:

• Açlık hissi
• Enerjinin düşmesi, halsizlik
• Ağız kuruluğu
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Saç ve tırnaklarda zayıflama
• Kabızlık veya ishal

Çok düşük kalorili diyetler kısa sürede kilo kaybı sağlamakla birlikte, diyetin sonlanmasının ardından kilo artışına neden olabiliyor. Üstelik düşük kalorili diyetler hamile ve emziren kadınlar, yeme bozukluğu olan kişiler ve 18 yaşın altındaki bireyler için de uygun bulunmuyor.

*Bu sayfada yer alan bilgiler, tıbbi öneri veya uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. İsveç diyeti ile ilgili detaylı bilgi almak için mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Kaynaklar;

• A. Porter, K. Fleming, “Swedish Diet Plan: Can It Improve Your Health Markers?”, BetterMe, 2022. (çevrim içi)
• Ryan, “Swedish Diet – A 13-Day Plan to Lose Weight”, Diettosuccess, 2018. (çevrim içi)
• Ryan, “Swedish Diet – A 13-Day Plan to Lose Weight”, Diettosuccess, 2018. (çevrim içi)
• “Very low calorie diets”, NHS. (çevrim içi)