Wushu Nedir? Kuralları Nelerdir?

Sizi Uzak Doğu dövüş sanatlarının en göz alıcı ve zarif versiyonlarından biriyle tanıştırmak istiyoruz: Wushu. Esneklik, denge, güç ve konsantrasyonu esas alan bir spor dalı olan wushu, yalnızca Uzak Doğu’da değil ülkemizde de oldukça popüler. O halde wushu nedir ve kuralları nelerdir sorularına yanıt verdiğimiz içeriğimizle bu dövüş sanatını daha yakından tanımaya hazırlanın!

Büyüleyici bir görsel şölen sunan wushu’yu geleneksel dövüş sanatının zarif evrimi olarak tanımlayabiliriz. Öyle ki Asya kökenli dövüş sanatları ailesinin bir üyesi olan wushu, görsel ve akrobatik hareketlere dayalı bir versiyon olarak karşımıza çıkıyor. Kendi içerisinde birçok farklı stil ve disiplin barındıran bu dövüş sanatını aynı zamanda kültürel bir miras olarak da tanımlamak mümkün.

Eğer wushu’yu yalnızca izlemekle yetinmek istemiyor, aynı zamanda bu dövüş sanatının tarihi, kuralları ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsanız aradığınız pek çok detay yazımızın devamında sizi bekliyor. Öyleyse vakit kaybetmeden başlayalım!

Wushu Nedir?

Wushu, Çin savunma sanatlarına verilen genel bir isim. Amerika Birleşik Devletleri Wushu Kung Fu Federasyonundan alınan bilgilere göre wushu, Çin’de ortaya çıkan ve gelişen dövüş sanatı uygulamaları için kullanılan ortak bir terim olarak ifade ediliyor. Geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan wushu, kelime anlamı olarak güç iş, zor teknik ve sanat anlamlarını taşıyor. Aynı zamanda savaşma sanatı ve fiziksel yetenek anlamlarına da geliyor.

Wushu her ne kadar dövüş, saldırı ve savunma hareketleri içeriyor olsa da bu geleneksel dövüş sanatının içerisinde akrobasi ve modern dans koreografileri de bulunuyor. Dolayısıyla wushu, diğer pek çok Asya dövüş sanatından çok daha estetik ve sanatsal olmasıyla ayrılıyor.

Bedenin ve ruhun uyum içinde olması gereken bu spor dalında denge, esneklik, zihinsel düşünce ve pratik zeka önem kazanıyor. Sadece savaşmak ve yarışmak temelli olmayan wushu, heyecanlandırırken iyi hissettiren ve moral veren bir spor deneyimini beraberinde getiriyor. Kişisel gelişimin, konsantrasyonun, iradenin ve öğrenme kabiliyetinin güçlenmesine destek olan wushu, bedensel anlamda güç kazanmayı da mümkün hale getiriyor.

Wushu’nun Tarihçesi Nedir?

Wushu kungfunun kökenleri çok eski dönemlere dayanıyor. Uluslararası Wushu Federasyonunun paylaştığı bilgilere göre, wushu kungfunun milattan önce (M.Ö) 3’üncü yüzyılda Çin’de ortaya çıktığına inanılıyor. Wushu kungfunun zamanla farklı okullar ve stiller çerçevesinde gelişerek modern wushu’nun doğmasına olanak tanıdığı biliniyor. Modern anlamda wushu, 1949 yılında Çin Halk Cumhuriyeti’nde bir gösteri sporu olarak hayat buluyor. Bu Uzak Doğu dövüş sanatı, 1990 yılına gelindiğinde Uluslararası Wushu Federasyonu altında dünyada yayılıyor. Günümüzde de son derece popüler bir spor dalı olarak varlığını sürdürüyor.

Geçmişten bugüne farklı disiplinlerle şekillenen wushu, sadece bir dövüş sanatı değil aynı zamanda bir yaşam tarzı olarak da görülüyor. Genellikle bireysel beceri gerektiren bu Uzak Doğu geleneksel sanatı, ortaya çıktığı coğrafyada yaşayan ulusun felsefi yapılanması hakkında bir gösterge sunuyor. Dolayısıyla Çin halkı ve Çin geleneksel kültürünün özünü yansıtan bu spor dalı, aynı zamanda Uzak Doğu’nun milli kültürüyle ilgili bilgiler veriyor.

Wushu’nun Kuralları Nelerdir?

Wushu spor dalı kendi içerisinde taolu (rutinler yarışması) ve sanda (serbest mücadele yarışması) olmak üzere iki ana kategoriye ayrılıyor. Her iki türde de farklı teknik uygulamalar ve kurallar bulunuyor. Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonunun yayınladığı Kurallar kitabına göre taolu ve sanshou türlerinin kuralları görseldeki gibi:

Taolu Türünün Kuralları

• Teknik ve estetik hareketler: Sporcular, belirli bir taolu formu için gereken hareketleri belirli bir sıra ve stilde tamamlamalıdır. Hareketlerin tamamı, yüksek düzeyde teknik hassasiyet ve estetik değere sahip olmalıdır. Bütün yaratıcı hareketler, wushu’nun ve kuralların esas yapısına uymalıdır. Bu tür, yaratıcı sıçrayışlar ve taklalar ve zor hareketleri içermelidir.
• Zaman sınırı: Her taolu formunun belirli bir zaman sınırı vardır. Sporcular, bu sınıra uymalıdır. Ayrıca hareketler arasındaki geçişlerin düzgün ve akıcı olması önemlidir.
• Yarışma aletleri: Bütün aletler, Uluslararası Wushu Federasyonu tarafından belirlenen özel koşullara uymak zorundadır. Bir kılıç ya da geniş kılıç yarışmacının sol elinde bulunuyorsa, kılıç ucu yarışmacının kulak hizasından daha düşük seviyede tutulmamalıdır.
• Müzik eşliğinde gösteri: Yönetmelikte belirtildiği şekilde müzik eşliğinde rutinler, sözsüz melodiler şeklinde yürütülmelidir. Yarışmacılar, kareografiye uyacak şekilde kendi müzik parçasını seçebilir.

Taolu Türünün Kuralları

• Dövüş alanı: Yarışmalar genellikle bir dövüş alanında yapılır. Bu alan, sporcuların güvenliği ve hareket kabiliyetini sağlayacak şekilde belirlenir.
• Puanlama: Hakemler, sporcuların performansını değerlendirmek için puanlama sistemi kullanır. Stand up ve takedown puanları olarak ikiye ayrılan sistemde vuruşlar, tekmelemeler, atışlar ve savunma hareketleri değerlendirilir.
• Koruyucu ekipman: Sporcular, vuruşlara karşı korunma amacıyla koruyucu ekipman kullanmak zorundadır. Bu ekipman, baş, göğüs, kasık ve diş korumasını içerebilir.
• Yasaklı hareketler: Sanshou yarışmalarında bazı teknikler yasaklanmıştır. Örneğin; yere düşen rakibe vurma veya yere düşen rakibi itme gibi teknikler yasaktır.

Wushu Türkiye’de Resmi midir?

Türkiye’de 1970’li yıllardan itibaren kungfu adı altında çalışılan wushu, 1990’lı yıllardan bu yana dünyada olduğu gibi ülkemizde de modern wushu sistemi şeklinde uygulanıyor. Ülkemizde Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu bulunmakta olup T.C. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından da Wushu Kung Fu kursları veriliyor. Hatta birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de wushu okulları bulunuyor ve resmi olarak wushu yarışmaları düzenleniyor.

Wushu ve Kung-Fu Arasında Fark Var mıdır?

Wushu, genel anlamda Uzak Doğu dövüş sanatlarını tek bir çatı altında bir araya getiriyor. Ancak günümüzde modern bir dövüş sanatı olarak kungfudan ve diğer birçok dövüş sanatından belirli teknik detaylarla ayrılıyor. Wushu, kungfuya göre çok daha estetik, koreografik ve esnek bir dövüş tekniğinden besleniyor. Bununla birlikte wushu, kurallar ve uygulamalar noktasında da kungfudan çeşitli yönleriyle farklılık gösteriyor.

Wushu Terimleri Nelerdir?

Wushu zengin bir tarihe, kültüre ve terminolojiye sahip bir dövüş sanatı olarak karşımıza çıkıyor. Wushu’nun temel terimlerini öğrenerek bu geleneksel sanatın dilini çok daha iyi bir şekilde anlayabilirsiniz.

• Taolu (Form): Sporcuların teknik becerilerini sergilediği görsel bir tür olarak kabul ediliyor. Her taolu özel bir isimle anılıyor ve belirli bir sıra ve tarzda hareketleri ifade ediyor.
• Sanshou/Sanda (Dövüş): Sanshou’nun diğer bir adı olan wushu sanda, dövüş bileşenini temsil ediyor. Gerçek dövüş becerilerini içeren bu terim tekmelemeler, vuruşlar, atışlar ve savunma tekniklerini ifade ediyor.
• Qi Gong (Chi Kung): Enerji çalışması anlamına geliyor. Wushu’nun bir parçası olan bu terim, enerji akışını düzenlemek ve vücut içindeki enerjiyi dengelemek için yapılan özel nefes ve meditasyon tekniklerini barındırıyor.
• Kata: Taolu’nun Japon versiyonu olarak düşünülebilir. Dövüş sanatlarında belirli bir sıra ve formda yapılan hareketleri tanımlıyor. Temel teknikleri pekiştirmek ve öğrenmek için kullanılıyor.
• Chin Na: Rakibin eklemlerini kontrol etmek ve kilitlemek için kullanılan dövüş sanatı tekniklerini içeriyor. Bu terim, yakın temaslı dövüşte kullanılan bir beceri türü olarak biliniyor.