Voleybol Nasıl Oynanır? Voleybol Kuralları Nelerdir?

Voleybol, tribünleri dolduran profesyonel müsabakalardan sahil kenarındaki amatör maçlara kadar her alanda keyifli bir aktivite ve seyir imkanı sunuyor. Peki, bu sporu hem kıyasıya çekişmeli hem de son derece zevkli kılan faktörler sizce neler olabilir? Meraklıları için voleybol dosyamızı açıyoruz!

Voleybol, hemen herkesin katılacağı üzere dünya çapındaki en sevilen ve merak duyulan spor dallarından biri. Özellikle de Türkiye Voleybol Milli Takımı’nın son yıllarda imza attığı başarılar, ülkemizde bu özel spora olan ilgiyi ve merakı daha da artırıyor. Öyle ki hem milli maçlar hem de ülke içindeki takımların maçları, artık çok daha büyük kitleler tarafından takip ediliyor.

Son zamanlarda küçük çocukların hayallerinde dahi voleybolcu olma fikri öne çıkıyor. Doğrusu, yediden 70’e herkesi saran bu güzel duyguları yaşamak için geç bile kalmış olabiliriz! Neyse ki artık seyir tecrübelerimiz doğrultusunda voleybol konusunda söyleyecek çok şeyimiz var. Yoksa, siz aynı fikirde değil misiniz? Öyleyse gelin, voleybol hakkında bilgi sahibi olacağınız keşif turumuza bir an önce başlayalım!

Voleybol Nedir?

Voleybol, her biri altı kişiden oluşan iki takım arasında oynanan sportif bir oyun çeşidini oluşturuyor. Oyunda takımların amacı, file üzerinden gönderilen topu diğer takımın sahasına düşürmek veya rakip takım oyuncusuna temas ettikten sonra dışarıya çıkarmak oluyor. Böylece takım rakip karşısında sayı kazanıyor. Rakibin bu amaca ulaşması ise oyun içinde belirlenmiş çeşitli kurallarla engellenmeye çalışılıyor.

Voleybol, maç başından sonuna kadar çizgiler üzerinden detaylı incelemeler yapılmasını gerektiriyor. Bu yönüyle voleybol müsabakalarında başhakem, yardımcı hakem, yazı hakemi, skor hakemi ve çizgi hakemleri olmak üzere toplam dört veya altı hakem bulunuyor. Voleybolcuların gerek oyun içindeki konumları ve görevleri gerekse de smaç ve blok gibi oyunun seyir zevkini artıran hareketleri, çizgi içi veya dışı gibi heyecan faktörleriyle birleştiğinde daha da keyifli bir müsabaka ortaya koyuyor.

Voleybol Ne Zaman İcat Edildi?

Voleybola olan ilgi son yıllarda iyiden iyiye artarken, voleybolun nasıl keşfedildiği de doğal olarak merak uyandırıyor. Şöyle ki bu spor dalı, basketbolun icat edildiği Young Men’s Christian Association Training School (YMCA – Genç Erkekler Hristiyan Birliği Eğitim Okulu)’da basketbolun icadından tam dört yıl sonra yaratılıyor!

Okulda beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan William G. Morgan, 9 Şubat 1895’te topları yere değmeden vurma ilkesine dayanan bir oyun geliştiriyor. İlk adı “mintonette” olan bu oyun, sonradan ortaya çıkış amacına uygun olarak “volleyball” ismini alıyor. (Volley kelimesi, İngilizcede “topa yere değmeden vurmak” anlamına geliyor.) O günden bugüne gelişen kurallar, bugünkü voleybol sporunun temelini oluşturuyor.

Voleybol Kuralları Nelerdir?

Voleybol, ince detaylara sahip kuralların bulunduğu bir spor dalı. Peki, sizce bu kurallar neler olabilir? Gelin, bir sonraki voleybol maçını daha çok anlaşılır kılmak için bu detaylara göz atalım:

• Oyun servis atışıyla başlar. Servis atışının başarılı olması için fileden geçmesi ve rakibin sahası içine düşmesi gerekir.
• Servis, hakem düdüğünden sonra sekiz saniye içinde kullanılmalıdır.
• Oyuncular topa art arda iki kez vurmamalıdır.
• Bir takım sadece üç pas kullanabilir. Blok yaparak dördüncü kez topa değme hakkı bulunur.
• Servis kullanılırken arka hat oyuncuları ön hat oyuncularının önüne geçmemelidir.
• Seti kazanan takım saat yönünde yer değiştirir.
• Bir sette en fazla altı oyuncu değişikliği yapılabilir.
• Takımlar her sette 30 saniye süreyle en fazla iki mola alabilir.
• Maçta önde olan takım sekizinci ve 16’ıncı sayıya ulaştığında 60 saniyelik teknik mola verilir.
• Setler arası üç dakika dinlenme süresi bulunur.
• Oyuncu rakibin oyununa müdahale etmeden filenin altından rakibin oyun alanına girebilir.

Voleybol Saha Ölçüleri Nelerdir?

Voleybol oyunlarının gerçekleştiği saha, özellikle bu oyunda çizgilerin taşıdığı önem sebebiyle bir hayli ilgi uyandırıyor. Karşıdan gelen servisin out’a gidip gitmeyeceğinin tahmini de esasında voleybol sahası ölçülerini bilmek ile ilgili oluyor. Televizyon ekranlarında çok kısa olarak gözüken mesafe, canlı maçlarda gerçek boyutunu gözler önüne seriyor. Peki, voleybol saha ölçüleri nelerdir?

Voleybol sahası, 18 metre x 9 metre (m) ölçülerinde dikdörtgen bir alandan oluşuyor. Her yön, en az üç metre genişliğindeki bir serbest bölge ile çevriliyor. Saha yüzeyinin ise sakatlanmaların önüne geçebilmek adına düz, yatay veya yeknesak olması gerekiyor.

Voleybol Kaç Kişiyle Oynanır?

Voleybol, her takımın altı oyuncusu ile toplamda 12 kişi arasında oynanıyor! Bunun dışında bir takımın altı asil oyuncusunun yanı sıra altı tane de yedek oyuncusu bulunuyor. Maça ise bir takımdan yalnızca altı kişi çıkabiliyor.

Voleybol Nasıl Oynanır?

Voleybol müsabakası takımlardan birinin kullanacağı ilk servis ile başlıyor. İlk servisi hangi takımın kullanacağı kura yöntemiyle belirleniyor. Voleybol maçı esnasında takımların temel amacını topu rakip takım sahasına düşürmek veya rakibe temas ettirerek topun dışarı çıkmasını sağlamak oluşturuyor. Her sayının sonunda yeni servis kullanılıyor ve en az iki sayı farkla 25’inci sayıya ulaşan takım, o setin kazananı oluyor.

Üç seti kazanan takım galibiyete ulaşıyor. 2-2’lik eşitlik olması durumunda sonucun belirlenmesi için netice setine gidiliyor. Netice setinde en az iki sayı farkla 15 sayıya ulaşan veya sonraki sayılarda iki sayı farkı elde edilen takım galip oluyor. Set boyunca her sayının önemli olduğu voleybolda, bilhassa da kritik anlarda her bir hamle büyük değer kazanıyor.

Voleybol Maçı Ne Kadar Sürer?

Her dakikanın heyecanla geçtiği voleybol oyunlarında süre bulunmuyor. Maçlar süre karşısında oynayarak değil, 25’er sayılık setlerin tamamlanmasıyla ilerliyor. İki takımdan birinin 25’inci set sayısına ulaşması ve toplamda beş setten üçünü kazanması, takımlar arasındaki rekabete ve güce bağlı olarak farklı sürelerde gerçekleşebiliyor.

En Önemli Voleybol Terimleri Nelerdir?

Keyifli bir voleybol maçı esnasında spikerden duyduğunuz ancak anlamını yapılan hareketlerle çıkarmaya çalıştığınız o terimleri hatırladınız mı? Evet, işte; bu önemli voleybol terimlerini ve ne anlama geldiklerini şimdi öğrenebilirsiniz:

• Blok: Rakip takım oyuncularının hücumunu önlemek amacıyla file önünde yükselerek yapılan karşı atak.
• Block out: Hücum esnasında rakip takım oyuncusuna blok yapıldıktan sonra topun oyuncuya çarparak dışarıya çıkması.
• Manşet: Oyuncuların iki avucunu birleştirerek kol içi ya da baş parmaklarıyla yaptıkları vuruş.
• Plase: Voleybol topunu file üzerinden karşı takımın sahasına yumuşak bir şekilde bırakmak.
• Plonjon: Oyuncunun kendi sahasına düşen topa yetişmek amacıyla öne doğru veya yere paralel uzandığı atlayış.
• Servis: Oyuncunun kendi saha çizgisinin gerisinden kullandığı ve topu oyuna soktuğu atış.
• Smaç: Oyuncunun file önünde yükselerek tek bir elinin iç kısmıyla topa sert şekilde vurması.
• Smaçör: Filenin önünde bekleyen ve takım arkadaşlarından gelen topu smaç vurarak rakip sahasına gönderen oyuncu.
• Tie Break: 2-2 eşitliğin bulunduğu maç skorunu 3-2’ye ulaştırmak adına oynanan kısa set. Bu set, normalden farklı olarak 25’inci değil 15’inci sayıda son buluyor.
• Libero: Farklı renk forma giyen ve orta oyuncuyla dönüşümlü olarak oynayan oyuncu.
• Fake: Rakip oyuncuyu pas veya şut konusunda yanıltmak amacıyla yapılan el, kol ve vücut hareketleri.