Kendiniz ya da çevrenizdekilerin bedensel özellikleri hakkında aklınızdan istemizsizce de olsa bazı yargılayıcı ifadeler geçiyor olabilir. O halde body positivity, yani beden olumlama hakkında mutlaka bilgi sahibi olmalısınız!

Fiziksel özellikler hakkında yapılan yargılayıcı yorumlar anksiyeteden depresyona, sosyal fobiden dışlanmaya kadar birçok farklı probleme neden olabiliyor. Üstelik bu yorumlar yalnızca çevredekilerden değil, çoğu zaman kişinin kendisinden geliyor. Bunun nedeni ise çoğunlukla olumsuz bir beden imajına sahip olmak şeklinde açıklanıyor. Beden olumlama uygulaması, vücut hakkında olumlu bir algıya sahip olmayı sağlayarak kişilere çok yönlü faydalar sunuyor. Daha detaylı bilgi almak için hadi, okumaya devam edin!

Beden Olumlama (Body Positivity) Ne Demektir?

Beden olumlama, kişinin vücut tipi, kilosu, boyu veya cilt tonu nasıl olursa olsun hepsini yargısızca kabul etmeyi ve her koşulda iyi bir beden algısına sahip olmayı amaçlayan toplumsal bir hareket. Uzman onaylı makaleler paylaşılan Very Well Mind isimli sitede yayınlanan bir makaleye göre, beden olumlama hareketi tüm insanların olumlu bir beden imajını hak ettiğini ifade ediyor.

Nasıl görünüldüğüne odaklanmaksızın herkesin vücudunu sevmesi gerektiğini anlatan beden olumlama, öz şefkat uygulamalarıyla da yakından ilişkilendiriliyor. Günümüzün güzellik standartlarını yok sayan ve her bireyin kendi özellikleriyle güzel olduğunu savunan beden olumlama hareketi, bu sayede kişilerin kendilerini çok daha iyi hissetmelerini sağlıyor.

Beden Olumlama Hareketi Nedir?

Beden olumlama hareketi, toplumun bireyleri şişman, zayıf, uzun, kısa, engelli, engelsiz vb. sıfatlarla yargılamadan kabul etmesini savunan bir anlayış. Onaylı makaleler paylaşılan Medical News Today isimli sitede yayınlanan bir makaleye göre, beden olumlama hareketinin kökenleri 1960’lı yıllarda yapılan şişman hakları hareketine dayanıyor. Zamanla beden olumlama hareketine evrilen bu kampanyanın 2012 yılında Instagram’da tekrardan popüler olduğu vurgulanıyor.

Dünya çapında #bodypositivity yani #bedenolumlama etiketleriyle popüler olan bu hareketin, toplumsal vücut standartlarına meydan okumak ve değişim yaratmak amacıyla ortaya çıktığı ifade ediliyor. Beden olumlama hareketi, olumlu bir beden algısı yaratarak tüm vücut tiplerinin, cilt tonlarının ve hatta cinsiyetlerin yargısız bir şekilde kabulünü teşvik ediyor.

Beden Olumlama Neyi Amaçlar?

Very Well Mind isimli sitede yayınlanan makalede ifade edildiği üzere beden olumlama;

• Toplumun fiziksel özelliklere bakış açısını sorgulamak,
• Tüm bedenlerin sevgisini ve yargısız bir şekilde kabulünü teşvik etmek,
• İnsanların bedenleri hakkında öz güvenli hissetmelerine yardımcı olmak,
• Gerçekçi olmayan vücut standartlarına dikkat çekmek gibi çeşitli başlıklar amaçlıyor.

Beden olumlamayla kişilerin çok daha iyi bir vücut algısına sahip olmaları amaçlanırken, toplum tarafından dayatılan güzellik algılarının etkisinin de yitirilmesi hedefleniyor. Bu uygulamayla birlikte herkesin zayıf, kıvrımlı, atletik veya pürüzsüz bir bedene sahip olmak zorunda olmadığının anlatılması amaçlanıyor. Bununla birlikte beden olumlama hareketinin özneleri sadece kilolu, zayıf ya da engelli kişiler olmuyor.

Sosyal medyada ya da televizyonda tek tip beden algısını öne çıkaran kişilerin de beden olumlama hareketinden faydalanmaları amaçlanıyor. Bu hareketle birlikte toplumdaki tüm kişilerin beden algısının çok daha iyi bir noktaya getirilmesi hedefleniyor. Özellikle farklı vücut özelliklerine sahip olan bireylerin kendilerini kötü hissetmelerine neden olan kişilerin ve/veya kurumların eğitimi büyük önem taşıyor.

Beden Olumlama Ne Değildir?

Çeşitli kaynaklarda paylaşıldığı üzere beden olumlama, yaygın düşüncenin aksine sağlıksız bedenleri onaylayan ya da bunun herhangi bir sorun teşkil etmediğini savunan bir anlayış değil. Beden olumlama yalnızca kişilerin öz güvenlerini yükselterek zarar görmüş beden algılarını düzeltmeyi amaçlıyor. Yani bu hareket aşırı kilolu ya da aşırı zayıf olmayı değil, sadece bu gibi fiziksel özelliklerin “normal” bir durum olduğunu onaylıyor. Çünkü bilindiği üzere pek çok kişi farklı sebeplerle toplum tarafından idealize edilen güzellik standartlarının dışında yer alıyor.

Özetle beden olumlama, obez ya da anoreksik olmayı değil bu rahatsızlıklara sahip olan kişilerin böyle oldukları için kendilerini hırpalamamaları gerektiğini savunuyor. Beden olumlama hareketiyle toplumu oluşturan kişilerin de çeşitli beden özelliklerine sahip olan bireyleri dışlamak yerine yargısız bir şekilde kabul etmeleri hedefleniyor. Yani beden olumlamayla birlikte bir kişinin sevildiğini ve değer gördüğünü hissetmesi için belirli güzellik standartlarına sahip olması gerekmiyor. Bununla birlikte farklı beden özelliklerine sahip kişilerin, eğer sağlık için gerekliyse tedavi olmaları da beden olumlamanın önemli bir parçasını oluşturuyor.

Beden Olumlamanın Faydaları Nelerdir?

Very Well Mind isimli sitede yayınlanan makaleye göre beden olumlama, kişilerin sağlıklı bir vücut imajı geliştirmelerine yardımcı oluyor. Olumlu bir beden imajına sahip olmak ise kişilerin öz güvenlerini artırmaya, depresyon riskini azaltmaya ve daha ideal bir beslenme düzeni uygulamalarına katkı sağlıyor. Beden olumlama, kişilerin kendilerine karşı daha nazik olmalarını mümkün kılıp sosyalleşmelerine de destek oluyor. Yargılayıcı bir beden imajına sahip olan kişilerin, beden olumlamayla birlikte hem kendileri hem de çevrelerindeki insanlar için çok daha iyi hissetmeye başladıkları da aktarılıyor.

Beden olumlama, özellikle ergenlik çağında ortaya çıkan yeme bozukluğu hastalıklarına yakalanma riskini de doğrudan azaltıyor. Olumsuz bir vücut algısına sahip olmanın, yine özellikle ergenlik döneminde düşük benlik saygısına yol açabileceği ifade ediliyor. Beden olumlama öz güveni teşvik ederek farkındalığı geliştirmeye ve öz değer duygusunu artırmaya katkıda bulunuyor. Bununla birlikte beden olumlama bireylerin sevgi, saygı ve değer gibi önemli duyguları görüntülerinden bağımsız olarak hissetmelerini sağladığı için de son derece önemli görülüyor.

Beden Olumlama Nasıl Yapılır?

Çeşitli kaynaklarda ifade edildiği üzere beden olumlama yapmanın birçok yolu ve yöntemi mevcut. Bunları bir alt satırda inceleyebilirsiniz:

• Meditasyon sırasında kendinize beden gerçekliğinizi kabul eden nazik sözler söyleyebilir, bu sayede zaman içerisinde olumlu bir vücut algısına sahip olabilirsiniz.
• Sosyal medyada ya da çevrenizde gördüğünüz kişilerle kendinizi kıyaslamamalısınız. Herkesin farklı özelliklere sahip olabileceğini kabul ederek kendinize “Ben neden öyle değilim?” sorusunu sormaktan vazgeçebilirsiniz.
• Hem kendinize hem de çevrenize karşı nazik olabilirsiniz. Arkadaşlarınızla ya da ailenizle bir araya geldiğinizde sürekli olarak bedenleriniz hakkında yargılayıcı şekilde konuşmayı bırakabilir, daha destekleyici olmayı deneyebilirsiniz.
• Sahip olduğunuz farklı özellikler için minnet duyabilir, sizi tanımlayan niteliklerin bedeniniz olmadığını fark edebilirsiniz. Örneğin; belki dikkat çekici bir hitabet yeteneğine, belki hayran bırakan resim becerilerine, belki de etkileyici bir sayısal zekaya sahipsinizdir. Bu gibi özelliklerinize odaklanarak öz güveninizi geliştirebilir ve dikkatinizi bedeninizden uzaklaştırabilirsiniz.
• Beden olumlama hareketine kendinize yatırım yaparak da katılabilirsiniz. Örneğin; aşırı zayıf ya da kiloluysanız öncelikle sağlığınız için bunları değiştirmeye odaklanabilirsiniz. Bunun sonucunda hem kendinizi çok daha iyi hissetmeniz hem de öz güveninizi geliştirmeniz mümkün olacaktır.

*Bu sayfada yer alan bilgiler, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Kendinizi fiziksel özelliklerinizle ilgili olarak kötü ya da öz güvensiz hissediyorsanız, mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına danışmalısınız.

Kaynaklar;

• Kendra Cherry, “What Is Body Positivity?”, Very Well Mind. (çevrim içi)
• Mary West, “What To Know About The Body Positivity Movement?”, Medical News Today, 2022. (çevrim içi)