Beyaz Gürültü Nedir?

Whatsapp'da Paylaş YAZDIR YORUMLAR SONRA OKU

Günlük hayatta en çok dinlediğiniz sesin beyaz gürültü olabileceğini biliyor muydunuz? Yine de bu özel sesin varlığını ilk kez şu an duyuyor olabilirsiniz. Peki, sözünü ettiğimiz beyaz gürültü ne işe yarıyor dersiniz? Bu sorunun ve daha fazlasının yanıtları ilerleyen satırlarda sizi bekliyor!

Uykuya dalmakta zorlanan bebeklerin beyaz gürültü sesiyle bu süreci çok daha kolay bir şekilde atlatabildiğini biliyor olabilirsiniz. Ancak beyaz gürültünün faydaları elbette sadece bebekler için değil. Siz de bir yetişkin olarak çalışırken, meditasyon veya yoga yaparken, hatta uykuya dalarken beyaz gürültüden faydalanabilirsiniz. Şimdi hazırsanız, beyaz gürültü nedir ve neden dinlenir gibi soruların yanıtlarına geçiyoruz!

Beyaz Gürültü Nedir? Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

Beyaz gürültü, farklı frekanslardaki seslerin bir arada olduğu bir sesler bütünü olarak tanımlanabiliyor. Uzman onaylı makaleler paylaşılan Sleep Foundation isimli sitede yayınlanan bir makaleye göre beyaz gürültü, duyulabilir ses spektrumundaki tüm frekansları eşit ölçüde içeriyor. Birden fazla ses bandını kapsadığı için bu ses türü “geniş bant gürültüsü” ismiyle de biliniyor.

Bozuk televizyonlardan veya frekansın bulunamadığı radyo kanallarından tanıdık gelebilecek bu sesin icadıyla ilgili ise farklı görüşler mevcut. Çeşitli kaynaklarda beyaz gürültünün 1927 yılında Rus fizikçi ve elektrik mühendisi Vladimir K. Zworykin tarafından icat edildiği paylaşılıyor. Ancak bunun için resmi kaynaklarda net bir ifade bulunabilmiş değil.

Beyaz Gürültü Neden Dinlenir?

Çeşitli kaynaklarda beyaz gürültünün istenmeyen sesleri bastırmak ve uykuyu bölebilecek gürültülü sesleri engellemek için dinlenebileceği ifade ediliyor. Ayrıca yükselip alçalmayan ve sürekli sabit düzeyde kalan bu sesin dikkat gerektiren işlerde odaklanma becerisini ve süresini artırdığına değiniliyor. Farklı bilimsel dergilerde yayınlanan çalışmalarda ise dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip çocuklarda, yoğun bakım hastalarında ve gürültülü çevre sebebiyle uyku sorunları yaşayan bireylerde beyaz gürültünün olumlu etkilerinin görüldüğü paylaşılıyor.

Özellikle bazı bilimsel çalışmalarda beyaz gürültünün çoğunlukla uykuya bağlı problemlerin önlenmesi ve daha iyi bir uyku için dinlenebileceği vurgulanıyor. Aynı zamanda daha iyi bir konsantrasyon ve öğrenme ortamı için de değişken ses düzeylerine sahip şarkılar yerine beyaz gürültü tercih edilebiliyor. Beyaz gürültünün bebek ve çocuk bakımında sık sık kullanıldığı da bir gerçek. Farklı kaynaklarda değinildiği üzere beyaz gürültü sesi, miniklerin rahatlamasına ve dinlenmesine yardımcı olarak uyku kalitesini artırabiliyor. Öyle ki beyaz gürültü sayesinde pek çok bebeğin kesintisiz bir şekilde uyuduğu aktarılıyor. Bunun sebebi olarak ise beyaz gürültünün, bebeklere anne karnında geçirdikleri vakitleri hatırlatması gösteriliyor.

Beyaz Gürültü Sesleri Nelerdir?

Uzman onaylı makaleler paylaşılan Calm isimli sitede yayınlanan bir makaleye göre beyaz gürültü sesleri, ayarlanmamış bir radyodan duyulan sabit “şşşt” sesini ifade ediyor. Buna göre rüzgar, dalga ya da ağaç hışırtısı gibi seslerin de beyaz gürültü sesi olarak adlandırabileceğini söylemek mümkün. Calm isimli sitedeki aynı makalede beyaz gürültü, bir orkestradaki her müzisyenin farklı notaları eş zamanlı bir şekilde çalması sonucunda oluşacak hayali bir senfoniye benzetiliyor.

Esasında “beyaz gürültü” isminin de görsel spektrumdaki tüm renklerin kombinasyonu olan beyaz ışık konseptinden geldiğine dikkat çekiliyor. Bu doğrultuda beyaz gürültünün de benzer şekilde duyulabilmesi mümkün tüm seslerden oluşan bir işitsel spektrum olduğundan bahsediliyor. Bu durumda beyaz gürültü seslerine doğanın seslerine ek olarak bir vantilatörün nazik uğultusu da verilebiliyor. Aynı şekilde buzdolabı, bulaşık makinesi ve çamaşır makinesi gibi elektrikli cihazların arka plandaki seslerini de beyaz gürültü sesi olarak adlandırmak mümkün.

Beyaz Gürültüyü Kimlerin Dinlemesi Önerilir?

Çeşitli kaynaklarda beyaz gürültüyü uyku sorunları yaşayan bireylerin, bebeklerin, odaklanma gerektiren işler yapanların, stres ve anksiyete sorunlarına sahip olanların ve kulak çınlaması sorunu yaşayan hastaların dinlemesi önerilebiliyor. Sleep Medicine adlı dergide yayınlanan bir çalışmada, beyaz gürültünün kalabalık ve yüksek sesli yerlerde yaşayan insanların uykularını daha iyi hale getirdiği paylaşılıyor. Aynı çalışmada, benzer şekilde gürültülü çevrelerde yaşayıp farklı uyku sorunlarına sahip olan kişilerin de uykularını iyileştirmek için beyaz gürültüden faydalanabilecekleri aktarılıyor.

Global sağlık portalı Healthline isimli sitede yayınlanan bir makalede ise beyaz gürültünün bebeklerin uykuya dalmasını kolaylaştırabildiği ve bebekleri uykudan uyandırabilecek gürültülü sesleri maskeleyebildiği paylaşılıyor. Ayrıca makalede bazı kalp atışı özelliğine sahip olan beyaz gürültü makinelerinin anne kalbini taklit ederek yenidoğan bebekler için daha konforlu bir uyku sağlayabildiği ifade ediliyor. Bununla birlikte beyaz gürültü sesinin önerilen seviyenin üzerinde veya sürekli kullanımında bazı olumsuz etkilerinin olabileceği söylemek de mümkün. Bu sebeple beyaz gürültü sesini hangi sıklıkta ve hangi seviyede dinleyebileceğiniz ya da bebeğinize dinletebileceğinizle ilgili olarak mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Meditasyonda Beyaz Gürültü Dinlenebilir mi?

Çeşitli kaynaklarda belirtildiği üzere meditasyon sırasında beyaz gürültü dinlemek mümkün. Odaklanmayı ve rahatlamayı teşvik eden beyaz gürültünün, meditasyon uygulamaları sırasında da kişiye büyük fayda sağlayabileceği paylaşılıyor. Beyaz gürültü kategorisine giren seslerin, kişilere meditasyon sırasında sakinleştirici ve huzur verici bir etki sunabileceği ifade ediliyor.

Bununla birlikte dikkat dağıtıcı seslerin veya gürültünün bulunduğu ortamlarda da meditasyona daha fazla odaklanabilmek için beyaz gürültü sesinden faydalanılabiliyor. Beyaz gürültü sesleri çevredeki rahatsız edici gürültüleri maskeleyip çok daha rahat ve huzurlu bir meditasyon deneyimi sağlıyor.

Diğer Gürültü Türleri Nelerdir?

Sleep Foundation isimli sitede paylaşılan makalede beyaz gürültünün yanı sıra pembe, kahverengi (kırmızı) ve yeşil gürültü türlerinin bulunduğu aktarılıyor. Farklı frekanslardaki ses şiddetlerine göre bu gürültü türlerinin özellikleri de değişiyor. Aynı makalede pembe, kahverengi ve yeşil gürültü türlerinin beyaz gürültüyle sık sık karşılaştırıldığı ifade ediliyor. Pembe, kahverengi ve yeşil gürültü türleri sırasıyla rüzgar, gök gürültüsü ve akarsu seslerine benzetiliyor. Diğer yandan kahverengi gürültünün beyaz gürültüye kıyasla daha derin bir sese sahip olduğu ifade edilirken, pembe gürültünün beyaz gürültüden çok daha pes bir ses olduğundan bahsediliyor.

Yeşil gürültüde ise her frekanstan eşit ses şiddetine sahip olan beyaz gürültüden farklı olarak, frekans aralığının ortasındaki seslerin daha yüksek olduğu belirtiliyor. Araştırmalar özellikle pembe gürültünün yaşlılarda uyku kalitesini artırabildiğini, kahverengi gürültünün kulak çınlaması hissini hafifletebildiğini, yeşil gürültünün ise gürültülü ortamları maskeleyebilecek en iyi gürültü türü olduğunu ortaya koyuyor.

Pembe Gürültü Nedir?

Pembe gürültü, beyaz gürültünün pes hali yani daha kalın bir tonunu ifade ediyor. Sleep Foundation isimli sitede yayınlanan makaleden alınan bilgilere göre, pembe gürültüde tıpkı beyaz gürültü gibi her oktavdan ses bulunuyor ancak pembe gürültüde frekansların gücü düzenli olarak azalıyor. Bu azalma da pembe gürültüyü daha kalın bir ses haline getiriyor.

Kahverengi Gürültü Nedir?

Kahverengi gürültü, diğer gürültü türlerine göre daha derin bir ses olarak öne çıkıyor. Pembe gürültüye benzer bir azalmaya uğrayan kahverengi gürültüde frekanslardaki gücün azalma oranı iki katına çıkıyor. Sleep Foundation isimli sitede yayınlanan makalede ifade edildiği üzere bu durum, kahverengi gürültünün hem beyaz hem de pembe gürültüye kıyasla daha derin bir ses olarak işitilmesine sebebiyet veriyor.

Farklı işitsel deneyimlerle tanışmak için “Yoganın Sesi: Om Nedir?” isimli yazımıza da mutlaka göz atmanızı öneririz. Şimdiden iyi okumalar!

*Bu sayfada yer alan bilgiler, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Beyaz gürültünün ruhsal veya fiziksel rahatsızlıklar için önerilen tedavi yöntemlerinin yerine geçmeyeceğini unutmamalısınız.

Kaynaklar;