Bitki Çayı Rehberi: Bitki Çayları Hakkında Tüm Bilinmeyenler

Kurutulmuş çiçekler, meyveler, otlar, baharatlar… Sıra sıra hayal etmek bile iyi hissettirdi değil mi? İçerdiği bu doğal bileşenlerle hem ruhu hem de vücudu besleyen bitki çayları hakkında merakları gidermek için işte karşınızda detaylı bir rehber!

Bitki çayları yüzyıllardır hem tıbbi hem de keyfi amaçlarla kullanılıyor. Papatyadan naneye, rezeneden biberiyeye birçok bitki türüyle hazırlanan bu çayların her biri birbirinden farklı özelliklere sahip. Siz de hangi bitki çayının neye iyi geldiğini sık sık unutuyorsanız doğru adrestesiniz. Bitki çayı rehberimizi okuduktan sonra bu özelliklere daha çok hakim olabilirsiniz!

Bitki Çayı Nedir?

Bitki çayı adlandırması kurutulmuş meyve, çiçek, yaprak, kök veya diğer bitkisel bileşenlerden elde edilen ve sıcak suyla demlenerek hazırlanan içecekleri kapsıyor. Bitki çayları pek çok insan tarafından vücuda olumlu etkileri veya aroması nedeniyle tercih ediliyor. Bu çaylar genellikle kafeinsiz olduğundan günün her saati tüketilebiliyor.

Bitki Çayı Nasıl Demlenir?

Bitki çayı demlemek son derece zahmetsiz bir işlem olup adımları genellikle şu şekilde ilerliyor:

• Tercih ettiğiniz bitki veya bitkileri seçin. Bitki çayı yapmak için kurutulmuş veya taze bitkiler kullanabilirsiniz.
• Kişi sayısına göre ölçüm yaptıktan sonra çayı demlemek için su ısıtın. Her bitki çayı için demleme sıcaklığı aynı olmayabilir. Bu nedenle kullandığınız bitkinin özelliklerine göre sıcaklık ayarı yapabilirsiniz.
• Kullandığınız demliğin çay bölmesine bitkilerinizi ekleyin. Eğer tek kişi için hazırlıyorsanız 1-2 çay kaşığı bitki yeterli olacaktır.
• Bitki çayının demleme süresi bitkinin türünün yanında istenilen lezzet ve etkiye bağlı olarak da değişebilir. Genellikle 5 ila 10 dk demlenmesi önerilir.
• Demleme süresi tamamladığında çayınızı bardağa dökebilirsiniz. Dilerseniz limon veya bal gibi ek malzemeler de ilave edebilirsiniz.

Afiyet olsun!

Bitki Çayı Nasıl Tüketilir?

Bitki çayları genellikle sıcak olarak tüketiliyor. Hele ki kış günlerinde buharı tüten bir bitki çayında pek çok insan hayır diyemiyor. Bazı bitki çayları soğuk olarak da tercih edilebiliyor. Demlendikten sonra buzdolabında soğutulan çaylar sıcak yaz günlerinde harika bir seçenek oluyor.

Bitki Çayı Demliği Ne İşe Yarar?

Bitki çayı demliği, genellikle şeffaf cam veya seramik malzemelerden elde edilen ve demleme işlemi için özel olarak tasarlanan aparatları tanımlıyor. Bitki çayı demliği bitkilerin suyla temasını kolaylaştırarak, istenen aromanın çaya geçmesini sağlıyor. Aynı zamanda bir süzgeç veya filtre içeren bu demlikler çayı süzme zahmetini de ortadan kaldırıyor. Bazı bitki çayı demlikleri çift cidarlı olup sıcaklığı uzun süre koruyabiliyor. Böylece bitki çayının aroması ve tazeliği de uzun süre boyunca tıpkı ilk andaki gibi kalabiliyor.

Bitki Çayı Hangi Bardakta İçilir?

Bitki çayı içmek için genellikle kulplu cam veya porselen bardaklar tercih ediliyor. Isıya dayanıklı bardaklar sıcak çayı daha uzun süre tutmanın yanında elin yanmasını da önlüyor. Kısacası bitki çayı içmek için plastik haricindeki bardak çeşitleri uygun birer seçenek olarak sıralanabilir.

Bitki Çayı Kutusu Nedir?

Bitki çayı kutusu adı, ahşap ya da plastikten üretilen bölmeli düzenleyiciler için kulllanılıyor. Bitki çayı poşetlerinin düzenli bir şekilde saklanmasını sağlayan bu kutular hem ofis hem de evlerde yaygın olarak kullanılıyor. Düzenli bir görünüm sağlayan bu kutular aynı zamanda stok yenileme zamanından da erken haberdar olunmasını sağlıyor.

Bitki Çayının Faydaları Nelerdir?

Bitki çayları da elde edildiği bitkilerin özelliklerini taşıyarak vücuda aynı şekilde etki edebiliyor. Tabii ki bu noktada bitkilerin doğru yöntemlerle kurutulmuş olması önem arz ediyor. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects adlı dergide yayınlanan bir makaleye göre bitki çaylarının faydaları aşağıdaki gibi sıralanıyor:

• Yeşil çay başta olmak üzere birçok bitki çayı doğal antioksidanlar içeriyor. Bilindiği üzere antioksidanlar, birçok hastalığa savaş açmanın yanında yaşlanma sürecini de yavaşlatabiliyor.
• Bazı bitki çaylarının içerisinde yer alan bileşenler anti-inflamatuar özellikler taşıyor. Bu sayede inflamasyonla ilişkili hastalıkların semptomlarını hafifletebiliyor.
• Karahindiba ve sinameki çayı gibi bitki çayları sindirim sistemine olumlu etkileriyle biliniyor. Bu çaylar sindirimi kolaylaştırarak rahatsızlık riskini azaltabiliyor.
• Bitki çayların düzenli tüketiminin kardiyovasküler sağlığı olumlu etkilediğine dair araştırmalar bulunuyor. Özellikle yeşil çayın bu noktada oldukça etkili olduğu biliniyor.
• İtalyan Nörobilim Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre lavanta, limon otu veya fesleğen bazlı bitki çayları insana sakinlik hissi veriyor. Melisa, papatya ve rezene çayı gibi bitki çayı türleri de bu kategoride yer alıyor.
• Complementary Therapies in Medicine dergisinde yayınlanan bir araştırmada bazı bitki çaylarının anksiyete ve depresyon belirtilerini de önemli ölçüde azalttığı belirtiliyor.

Bitki Çayı Çeşitleri Nelerdir?

Farklı etkilere ve üretim türlerine göre birçok bitki çayı çeşidi bulunuyor. Yaygın olarak tüketilen bitki çayı çeşitleri şu şekilde sıralanıyor:

• Yeşil çay
• Ihlamur
• Lavanta çayı
• Kuşburnu çayı
• Nane çayı
• Hibiskus çayı
• Elma çayı
• Matcha çayı
• Karabaş otu çayı
• Moringa çayı
• Biberiye çayı
• Mavi hindiba çayı
• Rooibos çayı

Günde Kaç Fincan Bitki Çayı İçilmelidir?

Günlük bitki çayı tüketimi kişisel tercihlere ve çayın içeriğine bağlı olarak değişebilir. Ancak uzmanlar günde 2-3 fincan bitki çayı tüketilmesinde sakınca görmüyor. Elbette bu tüketimin hamile, yaşlı, emzirme döneminde veya kronik hastalığa sahip bireyler için doktor kontrolünde gerçekleştirilmesi gerekiyor.

Bitki Çayı Ne Sıklıkla Tüketilmelidir?

Yukarıda da değindiğimiz üzere bitki çayı gün aşırı tüketilebilir. Ancak tedavi amaçlı kullanan veya özel bir durumu olan bireyler için bu durum değişiklik gösterebiliyor. Her halükarda, bitki çayı tüketim miktarı konusunda doktora danışmakta fayda bulunuyor.

Bitki Çaylarının Kalorileri Nedir?

Bitki çaylarının kalori içeriği genellikle sıfır veya sıfıra yakın oluyor. Tabii bitki çayınızın içerisine bal ilave ederseniz işler değişecektir. Karahindiba, meyan kökü ya da ebegümeci çayı gibi türler ise eser miktarda şeker ve dolayısıyla kalori içerebiliyor.

Bitki Çaylarının Fiyatları Nedir?

Bitki çaylarının fiyatları marka, gramaj ve içeriğe bağlı olarak büyük oranda değişkenlik gösteriyor. Örneğin; organik veya özel karışımlı bitki çayları standart bitki çaylarına oranla daha yüksek fiyatlarla satışa sunuluyor.

*Bu sayfada yer alan bilgiler tavsiye, uyarı veya teşvik niteliği taşımamakta olup sadece bilgilendirme amaçlıdır. Bitki çayı tüketimi ve sınırlaması hususunda mutlaka uzman bir hekime danışmalısınız.

Kaynaklar;

• Health Benefits of Tea, Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects, 2011. (çevrim içi)
• Evaluation of daily Laurus nobilis tea consumption on anxiety and stress biomarkers in healthy volunteers, Archives Italiennes de Biologies A Journal of Neuroscience, 2022. (çevrim içi)
• The effect of lavender herbal tea on the anxiety and depression of the elderly: A randomized clinical trial, Complementary Therapies in Medicine, 2020. (çevrim içi)