Su İçmek Sağlığımız için Neden Bu Kadar Önemli?

Bu yazımızda suyun bedenimizdeki etkilerini sizler için derinlemesine inceledik. Hadi, yeterli su tüketimi hakkında bilinçlenmek için siz de hemen incelemeye başlayın!

Suyun biz canlılar için hayati önemini hepimiz biliyoruz. İnsan vücudunun su içeriği yaşa ve cinsiyete göre yüzde 42 ila 75 arasında değişmekte olup, ortalama kiloda bir insanın vücudunun yüzde 59’u sudan oluşuyor. Peki, su sağlığımız için neden bu kadar kritik? Günde ne kadar su tüketmeliyiz? Bu sorular ve daha fazlasının yanıtları ilerleyen satırlarda!

Günlük Tüketilmesi Gereken Su Miktarı

Vücudun çeşitli fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için günlük olarak belirli bir su tüketimi gerekiyor. T.C. Sağlık Bakanlığının yayınladığı Su ve Sağlık adlı rehberde yetişkin bir insanın günlük 8-10 bardak, yani yaklaşık 2,5 litre su tüketmesi öneriliyor. Günlük toplam su alımı saf içme suyu, gıdalar ve diğer içeceklerden alınan su miktarı olarak tanımlanıyor. Bu miktar yaş, cinsiyet, boy, kilo, gün içinde sarfedilen efor, gebelik ve emzirme durumuna göre değişiklik gösteriyor.

Yeterli Miktarda Su İçmeniz için 10 Sebep

T.C. Sağlık Bakanlığının yayınladığı Su ve Sağlık ile ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri adlı devlet kuruluşu tarafından yayınlanan Water and Healthier Drinks adlı rehberden alınan bilgiler doğrultusunda su içmenin faydaları aşağıdaki gibi sıralanıyor:

• Hücre fonksiyonlarını sürdürmek: Vücudun temel yapı taşı olan hücreler su sayesinde fonksiyonlarını etkin bir şekilde yerine getiriyor. Metabolizma süreci ve atık maddelerin uzaklaştırılmasında suya gereksinim duyuyor.
• Cildin nem dengesini korumak: Yeterli su tüketimi cildin nem dengesini koruyarak elastikiyetini artırıyor. Böylelikle hem cilt daha canlı bir görünüme kavuşuyor hem de yaşlanma belirtileri azalıyor.
• Enerji düzeyini artırmak: Vücudun su seviyesi düştüğünde doğru orantılı olarak enerji seviyesi de düşüyor. Yeterli su tüketimi gün boyunca daha dinç ve zinde hissetmeye yardımcı oluyor.
• Detoks etkisi sağlamak: Herkesin bildiği gibi vücut toksinleri ve atık maddeleri idrar, dışkı ve ter yoluyla atıyor. Yeterli su alımı detoks etkisi yaratarak ilgili organların daha etkili çalışmasına destek oluyor.
• Sindirim sistemini düzenlemek: Yeterli su tüketmek sindirim sisteminin normal fonksiyonlarına katkıda bulunarak kabızlık riskini azaltıyor. Bu durum sindirim sürecini optimize ederek vücudun toksinlerden arınmasını sağlıyor.
• Uyku kalitesini artırmak: Susuz kalmak gece boyunca uyanmaya neden olarak dinlenmeyi zorlaştırabiliyor. Yeterli miktarda su tüketmek ise rahat bir uyku çekmeye yardımcı oluyor.
• Vücut sıcaklığını korumak: Su vücut sıcaklığının düzenlenmesinde kritik bir öneme sahip. Yeterli su tüketimi terleme yoluyla vücut ısısını dengeleyerek aşırı ısınma riskini azaltıyor.
• Kas dengesini korumak: Su, eklem ve kasları yağlayarak hareketleri kolaylaştırıyor. Optimal su alımı kasların yorgunluğunu azaltarak performansını optimize ediyor.
• Kan dolaşımını artırmak: Yeterli su tüketimi dolaşım sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine katkıda bulunuyor. Başka bir tabirle ise kanın vücuttaki akışkanlığını su sağlıyor.
• Konsantrasyon sağlamak: Yeterli miktarda su içmek bilişsel fonksiyonları destekliyor. Böylelikle odaklanmak daha kolay hale geliyor.

Yeterli Su Tüketiminin Sağlanmamasıyla Ortaya Çıkabilecek Durumlar

Yeterli su tüketiminin vücudun işleyişi konusunda kritik bir öneme sahip olduğundan söz etmiştik. Öyle ki yalnızca su diyeti uygulayan insanlar bile bulunuyor. Peki, günlük su alımının gerektiği miktarın altında veya aşırı tüketilmesi durumunda neler olabilir? Bu soruların yanıtlarını aşağıdaki başlıklarda detaylı olarak görebilirsiniz.

Vücudumuz Su ile Çalışıyor

Suyun vücuttaki kullanım alanları saymakla bitmiyor. Yukarıda da belirttiğimiz üzere su, eklemlerin işlevini yerine getirmesi, beyin, omurilik ve diğer dokuların korunup beslenmesi, vücudun ısı dengesinin sağlanması, terleme, bağırsak hareketleri ve idrar yoluyla toksinlerin atılmasında kritik bir rol oynuyor.

Su Eksikliği Durumunda Ne Olur?

Su hayatta kalmamız için yiyeceklerden daha büyük öneme sahip. Hiç yemek yemeden belki bir aydan fazla yaşayabiliriz fakat susuz olarak bir haftadan uzun hayatta kalmamız mümkün değil. Susuz kalan vücudun kan miktarı azalıyor, kalp ise kas ve hücrelere gereken oksijeni sağlamak için daha fazla çalışmak zorunda kalıyor.

Susuzluğun ilk aşamalarında baş dönmesi, asabiyet ve baş ağrısı görülüyor. İlerleyen süreçte ise kişi yorgun ve tükenmiş hissetmeye başlıyor. Bu şikayetlerin devamında görüş kaybı, mide bulantısı ve kusma da görülüyor. Devam eden susuzluk kişiyi komaya ve hatta ölüme kadar götürebiliyor.

Aşırı Su Tüketimi Durumunda Ne Olur?

Olması gerekenin üzerinde su tüketildiğinde vücutta hyponatremia / hiperhidrasyon denen bir sendrom görülüyor. Hücreler aşırı su yüzünden şişerek kandaki sodyum seviyesini düşürüyor. Şişen beyin hücreleri şiddetli baş ağrıları, mide bulantısı, kramp, zihin bulanıklığı, havale ve bitkinliğe sebep olabiliyor. Halk arasında su zehirlenmesi olarak da bilinen bu sendrom koma ve ölüm riski dahi taşıyor.

Su Hakkındaki Efsaneler ve Yeterli Miktar

En bilineni “8 bardak” olmak üzere her gün ne kadar su içilmesi gerektiği konusunda farklı ölçüler duymuş olmanız muhtemel. Ayrıca içilen çay, kahve ve meyve suyu gibi sıvıların gün içinde tüketilmesi gereken su miktarına dahil edilip edilmeyeceği hakkında da farklı görüşler mevcut. Bu yüzden ne kadar su içmeniz gerektiği konusunda en doğru kararı yukarıdaki bilgiler ışığında ve vücudunuzu dinleyerek siz verebilirsiniz.

Susadığınızı hissettiğiniz anda vücudunuzun ortalama yüzde 1’lik su miktarını kaybettiğini söyleyebiliriz. Bu miktarı hemen su içerek telafi etmelisiniz. Yeterli su içilip içilmediği anlamanın en iyi yolu idrar rengini kontrol etmekten geçiyor. Renksiz veya açık sarı renk normal, koyu sarı renk ise daha fazla su içmeye ihtiyaç olduğu anlamına geliyor.

Günde Ne Kadar Su Kaybederiz?

Better Health Channel adlı sağlık platformunda yayınlanan bir rehbere göre yetişkin bir insan günde 2,5 ila 3 litre arası su kaybediyor. Bu miktar sıcak havalarda ve yoğun egzersiz sonrasında daha da artış gösterebiliyor. Bu nedenle özellikle sıcak ve nemli hava koşullarında günlük su tüketiminin artırılması öneriliyor. T.C. Sağlık Bakanlığının yayınladığı Su ve Sağlık adlı rehberde her tuvalet sonrası bir bardak su içerek kaybedilen sıvının yerine koyulması gerekiyor. Gece uyurken vücut susuz kaldığından her sabah ilk iş olarak -tercihen dişler fırçalandıktan sonra- bir bardak su içilmesi öneriliyor.

*Bu sayfada yer alan bilgiler, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Günlük alınması gereken su miktarı kişiden kişiye değişiklik gösterdiği için bu konuda mutlaka bir doktora danışmalısınız.

Kaynaklar;

• Su ve Sağlık, T.C. Sağlık Bakanlığı, 2017. (çevrim içi)
• Guidelines for Drinking-water Quality, World Health Organization, 2017. (çevrim içi)
• Water and Healthier Drinks, Centers for Disease Control and Prevention, 2022. (çevrim içi)
• Water – A Vital Nutrient, Better Health Channel, 2021. (çevrim içi)